Makat darlığı (anal stenoz), anüs çevresindeki kasların aşırı sıkılaşması sonucu, dışkının normal şekilde atılamaması durumu olarak tanımlanabilir. Bu durum, dışkı çıkışını engelleyebilir ve kişiye rahatsızlık verebilir. Makat darlığı, genellikle doğuştan olabileceği gibi, bazı hastalıklar, cerrahi müdahaleler, enfeksiyonlar veya travmalar sonucu da gelişebilir.
Makat Darlığının Nedenleri Doğuştan gelen darlıklar: Bazı kişilerde doğuştan anüs çevresindeki kas yapısında daralma olabilir.
Cerrahi müdahaleler: Hemoroid ameliyatı veya diğer anorektal cerrahiler sonrası yara iyileşmesi sırasında darlık gelişebilir.
Enfeksiyonlar ve iltihaplar: Anüs çevresindeki enfeksiyonlar, iltihaplar veya fistüller darlığa yol açabilir.
Travmalar: Fiziksel yaralanmalar veya doğum sırasında oluşan hasarlar da makat darlığına neden olabilir.
Kronik kabızlık: Uzun süreli kabızlık, makat kaslarının aşırı çalışmasına neden olabilir, bu da darlık gelişmesine yol açabilir.
Makat Darlığının Belirtileri
Zor dışkılama: Makat darlığı olan kişiler, dışkı çıkarmakta zorlanabilir ve ağrı yaşayabilir.
Dışkı kaçırma: Darlık nedeniyle dışkıyı tutmakta zorlanma ve istemsiz dışkılama olabilir.
Ağrı: Dışkılama sırasında ağrı, yanma ve rahatsızlık hissi oluşabilir.
Şişlik veya kanama: Anüs çevresinde şişlik ve kanama görülebilir.
Tedavi Yöntemleri
Makat darlığının tedavisi, darlığın nedenine ve şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Tedavi yöntemleri şunlar olabilir:
Konservatif Tedavi (Medikal Yöntemler):
Diyet değişiklikleri: Lif açısından zengin bir diyet, kabızlık problemini azaltarak dışkının daha kolay atılmasını sağlayabilir.
Dışkı yumuşatıcılar: Dışkıyı yumuşatmaya yardımcı olan ilaçlar kullanılabilir.
Bölgesel kremler ve ilaçlar: Anüs çevresindeki kasları rahatlatan ilaçlar veya kremler kullanılabilir.
Fiziksel Terapi:
Pelvik taban egzersizleri: Kasların gevşetilmesi için uygulanan egzersizler, makat kaslarındaki gerilmeyi azaltabilir.
Cerrahi Müdahale:
Dilatasyon: Makat bölgesindeki kasların, tıbbi bir cihaz ile yavaşça genişletilmesi işlemi.
Anorektal cerrahi: Darlığın daha ileri derecelerinde cerrahi müdahale gerekebilir. Ameliyat sırasında daralmış alanlar genişletilir veya çıkarılır.
Dışkılama fonksiyonunu iyileştiren cerrahiler: Bazen, daha kompleks vakalarda dışkılama fonksiyonunu iyileştirecek cerrahiler gerekebilir.
Makat darlığı tedavi edilmezse, bağırsak tıkanıklığı, dışkı birikmesi ve daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle erken dönemde müdahale edilmesi önemlidir. Eğer makat darlığı şüphesi varsa, bir gastroenterolog veya cerrah ile görüşmek faydalı olacaktır.