Perianal Apse: Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?
Perianal Apse Nedir?
Perianal apse, makat (anüs) çevresinde iltihaplı bir irin birikmesiyle oluşan ağrılı bir enfeksiyondur. Genellikle, anal bölgede bulunan bezlerin tıkanması ve enfekte olması sonucu gelişir. Bu durum, hızlı bir şekilde ilerleyebilir ve erken müdahale edilmezse anal fistül (makat çevresinde anormal tünel oluşumu) gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Perianal Apse Neden Olur?
Anal Bez Enfeksiyonları: Makat çevresindeki küçük bezlerin tıkanarak iltihaplanması en yaygın nedenidir.
Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Diyabet, HIV, kortikosteroid kullanımı gibi bağışıklığı zayıflatan durumlar apselere yatkınlık yaratır.
Kronik Bağırsak Hastalıkları: Crohn hastalığı ve ülseratif kolit, perianal apse riskini artırır.
Kabızlık ve Zorlanma: Sert dışkılama anal bölgede tahrişe ve enfeksiyon riskine neden olabilir.
Kötü Hijyen ve Nemli Ortamlar: Anal bölgenin yeterince temizlenmemesi veya sürekli nemli kalması enfeksiyon ihtimalini artırır.
Perianal Apse Belirtileri
- Makat çevresinde ağrılı, şiş ve sıcak bir kitle hissi
- Kızarıklık ve hassasiyet
- Ateş ve titreme (apsenin ilerlediğinin göstergesi olabilir)
- Makattan irin (cerahat) akışı
- Oturma ve dışkılama sırasında artan ağrı
Dikkat: Apse kendi kendine iyileşmez, genellikle cerrahi müdahale gerektirir. Tedavi edilmezse anal fistüle dönüşme riski çok yüksektir.
Perianal Apse Tedavi Yöntemleri
- Cerrahi Drenaj (En Yaygın ve Etkili Yöntem) Lokal veya genel anestezi altında küçük bir kesi yapılarak apse boşaltılır. Bazen apsenin içi tamamen boşalana kadar dren (küçük bir tüp) yerleştirilir. İşlem sonrası bakım çok önemlidir: Bölge temiz tutulmalı ve doktorun önerdiği pansuman düzenli yapılmalıdır.
- Antibiyotik Tedavisi Hafif apselerde antibiyotik ve ağrı kesicilerle kontrol sağlanabilir. Ancak çoğu durumda antibiyotik tek başına yeterli olmaz, cerrahi drenaj gerekir.
- Lazer veya Radyofrekans Yöntemi Küçük apselerde lazerle veya radyofrekans ile enfekte dokular temizlenebilir. Daha az ağrılıdır ve hızlı iyileşme sağlar, ancak ileri derecedeki apselerde etkili olmayabilir.
- Apseye Bağlı Anal Fistül Tedavisi Apse tedavi edilmezse anal fistüle dönüşebilir, bu durumda cerrahi olarak fistül onarımı gerekebilir.
Tedavi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hijyen: Her dışkılama sonrası bölgeyi temizleyin.
Ilık Oturma Banyosu: Günde birkaç kez ılık suya oturmak iyileşmeyi hızlandırır.
Düzenli Beslenme: Kabızlığı önlemek için lifli besinler tüketin ve bol su için.
Doktor Kontrollerini Aksatmamak: Fistül gelişimi riski olduğu için takip önemlidir.
Sonuç
Perianal apse, kendiliğinden geçmeyen ve hızlı şekilde tedavi edilmesi gereken bir enfeksiyondur. En etkili tedavi yöntemi cerrahi drenajdır. Tedavi edilmezse anal fistül gibi daha ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle erken teşhis ve doğru tedavi büyük önem taşır.